BERAT ASLAN
Guatr yani tiroid bez hastalıklarımızdan hipotiroidinin (tiroid bezinin az çalışması) en sık nedeni; Hashiomoto hastalığıdır; “halsizlik, dikkat dağınıklığı, saç dökülmesi, kabızlık, istemsiz kilo alma, deride kuruluk, adet düzensizliği, tekrarlayan gebelik kayıpları” gibi şikayetleriniz var ise tiroid hastalığınız olabilir, tetkik edilmeniz gerekir. Haşimato ile ilgili sizden sık aldığım soru ve cevaplara yer vererek devam etmek istiyorum;
1) Hashiomoto tiroiditi olduğu için hap kullanan yakınım var, bana ise kullanmama gerek olmadığı söylendi.
Hashiomoto tiroiditi olan her hastanın ilaç tedavisi alması gerekmeyebilir; tedavi başlama kararı hastadan hastaya değişir.
2) Hashiomoto hastalığına sahip olmam GEBELİĞE engel midir?
Gebelikte bu hapı kesmem gerekmez mi? İlacı kullanırsam çocuğa zarar vermiş olmaz mıyım?
Hastalığınız gebeliğe engel değildir. Ancak gebelik öncesi takip ve tedavi planınızın yapılması gerekir.
Levotiroksin dediğimiz ilaç gebelikte rahatlıkla kullanabilen nadir ilaçlardandır, tam aksine ilacı kullanmaz iseniz gebeliğiniz düşük ile sonuçlanabilir.
3) Hashiomoto hastası olduğum için ilerde başka hastalıklara yakalanma riskim var mı?
Hashiomoto hastalığı olan kişilerde olmayanlara nazaran bazı hastalıkların gelişimi bakımından artmış bir risk söz konusudur. Bu nedenle takipte kalmanız ayrıca önem taşır.
4) Tiroid antikorlarının (Anti-tpo ve Anti-tg) düzenli takibi gerekmez mi?
Hastalığın teşhisi esnasında kullandığımız bu antikor seviyeleri (Anti-tpo, Anti-tg) birkaç neden dışında takip gerektiren tetkiklerden değildir.
5) İyotlu mu yoksa iyot içermeyen tuzlardan mı kullanmam gerekiyor?
Sahip olduğunuz tiroid hastalığının çeşidi itibarı ile kullanmanız gereken tuz İYOTLU TUZ’ dur.
GEBELİKTE TİROİD HASTALIK KONTROLÜ İSE AYRICA KRİTİK ÖNEMDE BİR KONUDUR
ÇÜNKÜ;
* Gebelik’te tiroid hastalıkları; gebeliğe bağlı, geçici ve zarar vermeyen bir durum olabileceği gibi, cenin kaybı ve bebekte organ gelişim bozukluklarına sebebiyet verebilir.
* Gebelik’te tiroid hormon kan tetkikleri, gebe olmayan kişilere göre değişkenlik gösterir. Annenin gebelik dönemi, iyot eksikliği gibi bazı durumlar hormon tetkiklerini yorumlamayı zorlaştırarak tiroid hastalığının teşhisini zorlaştırabilir. Bu nedenle gebelikte bu hormon tetkiklerinin doğru yorumlanması, verilecek tedaviyi değiştireceğinden kritik öneme sahiptir, hatta bazı durumlarda gebe kişiye tedavi vermeye gerek bile kalmayabilir.
Bu nedenlerden ötürü, Gebelerde tiroid hastalıkları Endokrinolojik değerlendirilme gerektiren hassas bir konudur.
GEBELERDE VE SÜT VEREN KADINLARDA İYOT EKSİKLİĞİ GİDERİLMELİDİR!!
Gebelerde; tiroid hormon ihtiyacı ve idrarda iyot atılımı arttığı için İYOT ihtiyacı 2 kat artar. Ne yazık ki; Türkiye ve özelde bölgemiz iyotlu tuz kullanımının görece düşük olduğu ülke ve bölgeler arasında yer alıyor.
Peki yeterli iyot almayan annenin kendisi ve bebeğinde ne gibi sorunlar gözlenebilir?
- Gebeliğin düşük ile sonuçlanması en sık gördüğümüz olumsuz, önlenebilir bir sonuçtur.
- Gebelik öncesinde tiroid hastalığı olmayan kadınlarda bile yeterli iyot alımı sağlanmazsa gebelik sonrasında tiroid hastalıkları gelişebilir.
- Çocukluk çağının ilk yaşlarında zeka seviyesinin ortalama 10 puan düşük olabileceği ve otizm riski yaratabildiğine dair araştırma sonuçları mevcuttur.
O HALDE İYOT DESTEĞİ GEBELERDE VE SÜT VEREN KADINLARDA SAĞLANMALIDIR!
İYOTLU TUZ, iyot ihtiyacımızı karşıladığımız temel kaynaktır.
Ancak gebelerde ve süt veren kadınlarda iyotlu tuza ilave olarak günde 100-150 MİKROGRAM İYOT almaları gerekliliğini önemle vurgulamak isterim.
TÜM BİOPSİ İŞLEMLERİ İÇİNDE TİROİD NODÜL BİOPSİSİ EN AZ AĞRILI OLANLAR ARASINDADIR.
Endokrinolog olarak fazlasıyla yaptığım tiroid nodül biopsisi sanılanın aksine çok ağrılı bir işlem değildir. Kaldı ki, her tiroid nodülüne biopsi yapmak gerekmez, takip etmek yeterli olabiliyor. Bazı nodüller ise gerek boyutu gerekse de ultrasonografik görüntüleri itibari ile biopsi işlemini gerektirir. Kanser riski taşıyan özelliklere sahip nodüllere ise ince iğne biopsisini geciktirmemek gerekir. En sık tiroid kanser türü olan PAPİLLER TİROİD KANSERLERİ; tüm kanserler içerisinde cerrahi tedavi ile -gecikilmediği taktirde- büyük oranda konrol altına alınabilir. Tiroid kanserlerinin büyük çoğunluğu boyundaki lenf bezlerine yayılır, bu nedenle hastalara ameliyattan önce detaylı boyun ultrasonografisi yapmak gerekir. Tiroid kanserinin yayıldığı lenf bezlerine ait görünüm saptandığı zaman ise lenf biopsisi yapmak gerekir.
